1618 Sayılı Kanun
SEYAHAT ACENTALARI VE SEYAHAT ACENTALARI BİRLİĞİ KANUNU(1)
Kanun Numarası: 1618
Kabul Tarihi : 14/9/1972
Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 28/9/1972 Sayı : 14320
Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 11 Sayfa: 3049
BİRİNCİ KISIM Seyahat acentaları
I – TANIM
Madde 1 – (Değişik: 28/12/2006-5571/4 md.) Bu Kanunun uygulanmasında; a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını, b) Birlik: Seyahat Acentaları Birliğini, c) İşletme belgesi: Bakanlıkça verilen seyahat acentası belgesini, ç) Paket tur: 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda tanımlanan paket turu, d) Tur: Türkiye’nin tarihi, doğal, kültürel, turistik değerlerinden en az birini tanıtma ve ulaştırmayı birlikte kapsayan, bu hizmetlerin dahil olduğu tek bir fiyatla satılan veya satış taahhüdü yapılan ve hizmeti yirmidört saatten kısa bir süreyi kapsayan ticarî faaliyeti, e) Seyahat acentası: Kâr amacı ile turistlere turizm ile ilgili bilgiler vermeye, paket turları ve turları oluşturmaya, turizm amaçlı konaklama, ulaştırma, gezi, spor ve eğlence hizmetlerini görmeye yetkili olan, oluşturduğu ürünü kendi veya diğer seyahat acentaları vasıtası ile pazarlayabilen ticarî kuruluşu, f) Rehber: Bakanlıkça verilen rehber belgesini haiz kişiyi, ifade eder.
II – SEYAHAT ACENTALARININ KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ
İzin Madde 2 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
Gruplandırma Madde 3 – Seyahat acentaları gördükleri hizmetlere göre üç grupta toplanırlar:
A) (A) Grubu seyahat acentaları – 1 inci maddede söz konusu olan tüm seyahat acentalığı hizmetlerini görürler. (1) 28/12/2006 tarihli ve 5571 sayılı Kanunun 29 uncu maddesiyle bu Kanunun, 3, 20 ve 34 üncü maddelerinde yer alan “Turizm ve Tanıtma Bakanlığınca” ibareleri “Bakanlıkça”; 6, 17 ve 19 uncu maddelerinde yer alan “Turizm ve Tanıtma Bakanlığına” ibareleri “Bakanlığa”; 24 üncü maddesinde yer alan “Turizm ve Tanıtma Bakanlığı” ibaresi, “Bakanlık”; 26 ncı maddesinde yer alan “Turizm ve Tanıtma Bakanlığında” ibaresi “Bakanlıkta” ve 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Ankara” ibaresi “İstanbul” olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. 5076
B) (B) Grubu seyahat acentaları – uluslararası kara, deniz ve hava ulaştırma araçları ile (A) grubu seyahat acentalarının düzenliyecekleri turların biletlerini satarlar.
C) (C) Grubu seyahat acentaları – yalnız Türk vatandaşları için yurt içi turlar düzenlerler. (B) ve (C) grubu seyahat acentaları kendi hizmetleri dışında kalan diğer seyahat acentalığı hizmetlerini göremezler. Ancak kendilerine (A) grubu seyahat acentalarının verecekleri hizmetleri görürler. (Mülga üçüncü fıkra: 28/12/2006-5571/29 md.) Yabancı uyruklu seyahat acentaları yurt dışına tur tertibedemezler. (A) grubu seyahat acentaları, yurt dışına tertipleeekleri turlarda kara ulaştırma araçlarını kullanmak istedikleri takdirde, kendilerinden dış hatlara karayolu ile yolcu nakliyatı ruhsatnamesi istenmez. Ancak, aracın Bakanlıkça tespit edilen vasıflara uygunluğu aranır.
İşletme belgeleri Madde 4 – (Değişik: 28/12/2006-5571/5 md.) Türkiye’de seyahat acentalığı faaliyeti göstermek için Bakanlıktan işletme belgesi almak zorunludur. İşletme belgesi almak isteyenlerin başvurularına ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir. İşletme belgeleri bir işletmeye mahsus olmak üzere tüzel kişilere verilir. İşletme belgeleri devredilemez. Yurt dışında ve/veya yurt içinde yolcu taşımacılığı yapan otobüs işletmelerinin hizmetleri nakliyecilik hizmeti niteliğinde olup, bu Kanun hükümlerine tâbi değildir. Seyahat acentaları, işletme belgesi almak sureti ile seyahat acentalığı faaliyeti yapabilirler. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri saklıdır.
İşletmenin adı Madde 5 – Mevcut bir seyahat acentasının herhangi bir sicil dairesinde daha önce tescil edilmiş ünvanı başka bir seyahat acentası tarafından alınamaz. Bu ünvan, başka bir seyahat acentası tarafından iltibasa yol açacak nitelik belirten kelimeler veya yeni bir isim katılarak benzetme yapmak suretiyle dahi kullanılamaz. Turizm Müessesesi Belgesini haiz tesis isimleri için de yukardaki fıkra hükümleri uygulanır.
Şubeler Madde 6 – Seyahat acentaları yurt içinde ve yurt dışında sürekli veya geçici şubeler açabilirler. Şube açacak seyahat acentaları bu hususu Bakanlığa bildirmeye ve kuruluş izni almaya mecburdurlar. Şubeler, levhalarında, antetli kağıtlarında, mühür ve kaşelerinde bağlı oldukları merkezi belirtirler. Şubeler, seyahat acentalarına verilen işletme belgelerine yazılır. (Mülga son fıkra: 28/12/2006-5571/29 md.) 5077
Yasak faaliyetler Madde 7 – Seyahat acentaları ve şubeleri, işyerlerinden seyahat acentalığı hizmetleri dışında faydalanamazlar. Ancak, seyahat acentaları işyerlerinin belirli bir yerinde hatıra eşyası, turist rehberi, kartpostal ve benzeri şeyler satabilirler.
III – NİTELİKLER
Seyahat acentası sahibinin nitelikleri Madde 8 – Seyahat acentalarının sahiplerinde, tüzel kişiliği haiz seyahat acentalarının yönetim kurulu üyelerinde ve yetkili yöneticilerinde aşağıdaki nitelikler aranır: a) 18 yaşını bitirmiş olmak, b) (Değişik: 23/1/2008-5728/359 md.) Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, basit veya nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya vergi kaçakçılığı suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak, c) Ticari itibar bakımından yeterli olmak, d) 30 uncu madde hükmüne göre cezalandırılmamış olmak.
Seyahat acentası sorumlu müdürünün nitelikleri Madde 9 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
Seyahat acentalarının yükümlülükleri(1) Madde 10 – (Değişik: 28/12/2006-5571/6 md.) Seyahat acentaları aşağıdaki hususlara uymak zorundadır: a) Turlarda veya sadece tek bir otelde konaklamayı ve konaklanacak otele ulaşımı içerenler hariç olmak üzere paket turlarda; paket tur veya tur başına kırkbeş kişiye kadar en az bir rehber bulundurmak; tek araç kapasitesi kırkbeş kişiyi aşan araçlarda bir rehber bulundurmak; turistlere, rehberler dışında herhangi bir kimse vasıtasıyla Türkiye’nin tarihi, doğası, kültürü ve turizmi ile ilgili rehberlik faaliyeti niteliğinde bilgi vermemek. b) Müşteriyi aldatıcı, kamu güvenini sarsıcı ve ülke turizmini baltalayıcı davranışlarda bulunmamak. c) Sunulan tüm hizmetlere ilişkin detaylı program ve bilgiler ile paket tur programının hangi sigorta şirketi tarafından sigortalandığını gösteren sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek. ç) Diğer seyahat acentaları ile birlikte müteselsilen sorumlu olarak düzenleyecekleri faaliyetlere ve aracılık hizmetlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmek. d) Şubeleri de dahil olmak üzere adres değişikliklerini değişiklik yapılmadan en az on gün önce Bakanlığa bildirmek. e) Müşterileri ile biletlerini satacakları ulaştırma müesseselerine sunacakları hizmetler ve sigorta limiti kapsamındaki yükümlülükler hariç olmak üzere tüm seyahat acentalığı işlemlerinden doğacak yükümlülüklerini yerine getirmek, karşılığı olmak ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde Bakanlıkça paraya çevrilerek ilgililere ödeme yapılmak üzere seyahat acentasının grubuna göre asgari beşbin Yeni Türk Lirası azami otuzbin Yeni Türk Lirası arasında Bakanlıkça belirlenecek teminatı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 34 üncü maddesinde belirtilen değerler üzerinden vermek ve teminatın eksilmesi halinde, otuz gün içerisinde tamamlamak. (1) Bu madde başlığı “Seyahat acentası personelinin nitelikleri “ iken, 28/12/2006 tarihli ve 5571 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. 5078 f) Tur programındaki yerlerde yönetmelikte belirtilen kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından hazırlanan tanıtıcı materyallerin müşterilere sunulmasını, bu kuruluşların talebi halinde sağlamak. Bakanlıkça gerekli görülen hallerde bu maddenin (e) bendinde belirtilen teminatın alt ve üst limitleri, geçmiş yıllar için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanabilir. Seyahat acentaları ve şubelerine, teminatlara, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının tanıtımlarına, personel, işyeri, turist taşıma araçları, transfer elemanlarının nitelikleri ile (a) bendindeki hususlara ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
Seyahat acentası işyerinin nitelikleri Madde 11 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
IV – SİGORTA(1)
Zorunlu sigorta(1) Madde 12- (Değişik: 28/12/2006-5571/7 md.) Seyahat acentaları, Türkiye’de satılan paket turlarda: a) Düzenledikleri paket tur kapsamında; müşteriye taahhüt ettikleri hizmetlerin acentanın iflası da dahil olmak üzere herhangi bir nedenle verilmemesi veya taahhüt edilen şekilde verilmemesinden kaynaklanabilecek sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Bu durumda sigortacının sorumluluğu en az paket tur bedeli kadar olmalıdır. Müşteri, sigorta kapsamındaki zararını doğrudan doğruya sigorta şirketinden talep edebilir. Seyahat acentaları ve sigorta şirketleri, sigorta sözleşmelerini yaptıkları andan itibaren beş iş günü içerisinde sözleşmenin bir örneğini Bakanlığa göndermekle yükümlüdürler. Sözleşmenin süresinden önce sona ermesi halinde, bu durum aynı süre içerisinde seyahat acentaları ve sigorta şirketleri tarafından Bakanlığa bildirilir. İlgili branşta ruhsatı bulunan sigorta şirketlerinin paket tur sigortası yapmaları zorunludur. Hazine Müsteşarlığı gerekli durumlarda sigorta primlerini belirlemeye yetkilidir. b) Paket tur sözleşmesi düzenlenirken, müşteriye; 1- Müşterinin kaza ve hastalık halinde çıkış noktasına dönüş masraflarını, 2- Her türlü kazadan doğan zararını ve tedavi masraflarını, poliçe limiti kadar karşılayacak şekilde sigorta ettirilebileceğini bildirmekle yükümlüdürler.
Teminatın miktarı Madde 13 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
İşletme belgelerinin iptalinde teminat Madde 14 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.) (1) Bu bölüm başlığı “SEYAHAT ACENTALARINDAN ALINACAK TEMİNAT“ iken, 12 nci maddenin başlığı “Kuruluş teminatı” iken, 28/12/2006 tarihli ve 5571 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. 5079
İşletme faaliyetinin sona ermesi veya grup değiştirilmesi halinde teminat Madde 15 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
Teminat karşısında alacaklıların durumu Madde 16 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
V – SEYAHAT ACENTALARININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Haber verme Madde 17 – Seyahat acentalarının sahipleri, tüzel kişilerde yönetim kurulu adına yetkili yöneticiler, dilekçelerinde yazılan ve işletme belgelerinde söz konusu olan hususlarda, meydana gelen değişiklikleri, oluşundan itibaren 30 gün içinde Bakanlığa yazı ile bildirirler.
Bilgi verme Madde 18 – (Mülga: 28/12/2006-5571/29 md.)
Reklam ve tanıtma Madde 19 – Seyahat acentaları gerçeğe aykırı ve yanıltıcı tanıtma ve reklam yapamazlar. (Mülga ikinci cümle: 31/7/2008-5800/1 md.)
Yazışma Madde 20 – Seyahat acentaları, Bakanlıkça gönderilen genelge ve diğer çeşitli konulardaki yazıları en geç 15 gün içinde cevaplandırır veya cevabın gecikme sebebini Bakanlığa bildirirler Seyahat acentaları diğer yerli ve yabancı kuruluşların seyahat acentalığı işlemleri ve tüm turizm faaliyetleri ile ilgili yazılarını da aynı süre içinde cevaplandırmakla yükümlüdürler. Seyahat acentaları yukarda söz konusu olan yazışmaları beş yıl süreyle saklarlar. (Mülga üçüncü fıkra: 31/7/2008-5800/2 md.)
Mesleki sır Madde 21 – Seyahat acentaları müşterilerinin isim ve adreslerini ve gezileri ile ilgili kişisel hususları gizli tutarlar. Bu hususlarda ilgili kanun hükümleri saklıdır.